Powody używania wykrojników i tłoczników

Czy zastanawialiście się kiedykolwiek dlaczego wprowadzono tak skomplikowane narzędzia, które dodatkowo nie są tanie, ponadto nie da się ich zmechnizować. Do tego należy też dopisać, że te narzędzia nie daję się produkować w procesach typu "chińskiego" to znaczy żeby wyprodukować wykrojniki lub tłoczniki, należy wcześniej to zaprojektować do tego potrzebni są zwykle wykwalifikowani inżynierzy, którzy nie tylko muszą to rozrysować ale także być przy procesie wytwarzania oraz procesie składania, jak wiadomo takie narzędzia składają się zwykle z kilku części podstawowymi są matryca i stempel oraz obudowa całego narzędzia do tego słupy prowadzące jednak one wzykle wbudowane są w obudowę narzędzia. Proces wykrawania i tłoczenia charakteryzuje się bardzo wysoką wydajnością po włożeniu dużych kosztów w wykonanie wykrojniko tłocznika. Bardzo niskie są koszty eksploatacji samego narzędzia, do tego pracownik pracujący już przy samej prasie nie musi być wykwalifikowany, wystarczy pracownik po szkoleniu BHP, tylko odpowiednio przyuczony do wykonania danej czynności na stanowisku, zwykle prosta czynność .... włóż tedat nacisnij przycisk i wyjmij detal, powtórzyć. 

Podsumowując koszt wykronika tłocznika jest spory, ale wszystko zwraca się już w procesach produkcji średnio seryjnych, dlatego właśnie są to narzędzia tak często używane na prasach mechanicznych i hydraulicznych. Ponadto warto dodać to o czym wspomniałem wcześniej pracownik nie musi być wyspecjalizowany, co jeszcze bardziej zmniejsza koszty produkcji.

Prosty przykład tłocznika

Tłoczniki podobnie jak wykrojniki budowane są dla pras hydraulicznych mechanicznych i mechanicznych. Zasada działania jest bardzo podobna. Z jednym bardzo dużym wyjątkiem. Wykrojnik odcina tak jakbym materiał natomiast tłocznik go tylko formuje zmienia sie jego ksztalt natomiast nie zmienia się jego objętość ( może ulec niewielkiej zmianie ale tylko pod wpływem ściskania materiału. Proces budowy tłocznika jest bardzo złożony i powinien uwzgędniać wszelkie naddatki materiału. Zwykle sam przyrząd na prasę składa się z kilku części jest to matryca stępel oraz prowadnice umożliwiające powtarzalność całego procesu, tak aby możnabyło produkować miliony tolerowanych detali. Materiał jest "przeciągany" pomiędzy stemplem a matrycą w ten sposób dochodzi do jego formowania. Kształt wewnętrzny odpowiada stemplowi natomiast zewnetrzny matrycy.

Przykład wykrawania

Pierwszym przykłądem może być wycinanie z cista w rzeczywistości jest to blacha stalowa lub nierdzewna kształtów na pierogi lub ciasteczka. Tutaj podobnie jak w przyrządzie na prasę są siły które przecinają strukturę blachy i wycinają rządany kształt.

To jakbyśmy wzięli formę i położyli na blasze, odrysowali kształt i później wycieli "nożyczkami" w przyrządzie jest podobnie tylko przyrząd sam obrysowuje i wycina to wszystko w materiale i dostajemy gotowy detal.

Różnica pomiędzy tłocznikiem a wykrojnikiem?

Wiele osób nie wie tak naprawdę dlaczego mają różne nazwy chociaż robią "praktycznie" to samo. Otóż robią zupełnie coś innego. Najprościej pisząc wykrojnik wykrawa lub jeszcze prościej pisząc wycina dany kształt natomiast tłocznik ma za zadanie nie naruszyć stryktury nie przeciąć materiału tylko go "przeciągnąć" pomiędzy matrycą a stemplem. 

A więc podsumowująć wykrojnik wycina z blachy kształt natomiast tłocznik zmienia jego kształt poprzez tak jakby wyginanie materiału lub spłaszczanie. Wytłumaczyć to można na przykładzie plasteliny. Jeżeli ugniatami lub zmianiamy tylko wygląd nie dodając lub ujmując materiału to będzie tłoczenie. Natomiast jeśli weźmiemy za dużo materiału i będziemy musieli odciąć trochę to będzie wykrawanie.

Podstawy budowy tłocznika

Część narzędzia służąca do obróbki plastycznej na zimno, zwykle służy do obrabiania blach lub wcześniej przygotowanych półfabrykatów ( pasów blach*) .

Jak wygląda?

Zwykle jest to rodzaj zestopniowanygo walca, na końcu zależnie jaki chcemy wytłoczyć kaształt. Wymiary zależne są od wielkości wykonywanego detalu.

*Blacha pocięta na gilotynie w pasy przygotowana do podawania w przyrządzie

Wykrojnik do metalu i blach

Stosowany do wycinania okręslonego kształtu z arkusza blachy lub wcześcniej przygotowanego pasa blachy. Wykjnik charakteryzuje to, że za jednym uderzeniem wycina od prostego kształu otworu po skomplikowane kształty np wieloboków. Należe zaznaczyć, że wykrojnik to tylko część całego przyrządu do pasy hydraulicznej lub mechanicznej. Zwykle do wykrawania stosuje się prasy mechaniczne tak zwane korbowe, ponieważ mają większą wydajność. Wykrojnik to tylko część narzędzia na prasę. Wymiary są bardzo różne i zależą od wycinanego kształtu